0000010

KRÓTKA GRAMATYKA JĘZYKA JAPOŃSKIEGO

......— • • r_=^==.-_::: {

Wyrażanie życzenia

Chcę (coś robić)!

Tworzenie:

rdzeń czasownika + -tai desu

taberu jeść

labę -tai desu

Sukiyaki ga tabetai desu. Kabuki ga mitai desu.

Chcę zjeść sukyaki!

Chcę zobaczyć teatr kabuki.

• W pouczeniu z formą -tai zawsze stosuje się partykułę ga. Nie chcę (czegoś robić).

Forma uprzejma:	rdzeń czasownika + -taku arimasen
i ku iść. jechać	iki -taku arimasen
Kyooto e ikitaku arimasen.	Nie chcę jechać do Kioto.
Forma neutralna:	rdzeń czasownika + -taku nai desu
suru robić	shi , -taku nai desu
Kyoo wa bcnkyoo shitaku nai desu. Chcę dziś pracować.
Wyrażanie życzenia w czasie przeszłym Chciałem (coś zrobić).
Tworzenie:	rdzeń czasownika + -takatta desu
i ku iść. jechać	iki -takatta desu
Kyooto e ikilakatta desu.	Chciałem pojechać do Kioto.
Grzeczna prośba (forma rozkazująca)
Forma uprzejma:	forma -te + kudasai
yomu czytać	yonde kudasai!
Yonde kudasai! Chotto matte kudasai!	Proszę czytać! Proszę chwilę zaczekać!
Pomiędzy rozmówcami równymi rangą lub gdy osoba wyższa rangą zwraca się do kogoś o niższej randze: rdzeń czasownika + -nasal
kiku słuchać	kiki -nasai
kikinasai tabenasai	Słuchaj! Słuchajcie! Jedz! Jedzcie!

Uprzejma odmowa/rozkazująca forma przecząca

Proszę nic!

Tworzenie: rdzeń czasownika + naide kudasai

taberu jeść	tabe naide kudasai
Korę o tabenaide kudasai! Korę o wasurenaide kudasai!	Proszę tego nie jeść! Proszę o tym nie zapomnieć!
Ostra odmowa
Tworzenie:	forma -te + wa ikemasen
terebi o miru oglądać telewizję	mi-te wa ikemasen
Terebi o mite wa ikemasen!	Nie ma mowy o telewizji! fctos/.; Nie wolno oglądać telewizji!)
Za pomocą słów -wa damę desu nic ma mowy o - można również wyrazić ostrą odmowę.
Uprzejme zapytanie: Czy mogę?;Czy mógłbym...?
Tworzenie:	forma -te + mo ii desu ka?
Terebi o mite mo ii desu ka?	Czy mógłbym pooglądać telewizję?
Itte mo ii desu ka?	Czy mogę coś powiedzieć?

Uprzejma odmowa na uprzejme zapytanie

Japończycy bardzo delikatnie obchodzą się z odmową oraz słowem nie. Opisują je, aby się do niego zbyt mocno nie „zbliżyć^-. Wystarczy proste chotto. które znaczy trochę. Chotto komarimasu lub Muzu-kashii desu ne jest wyraźniejsze i tłumaczymy jako Wprawia mnie to w zakłopotanie.