1206967262

Inżynieria Ekologiczna Nr 29, 2012

DYSKUSJA

Analizując dwa główne miarodajne wskaźniki uzyskane metodą RHS czyli HQA i HMS można bez wątpienia stwierdzić, że rzeka Biała jest ciekiem o zaburzonej naturalności zarówno w obrębie koryta jak i doliny. Szczególnie odcinek środkowy przebiegający przez tereny zurbanizowane (stanowiska 4, 5, 6) posiada cechy rzeki o dużym stopniu modyfikacji. Wysokie wartości HMS sięgające nawet 50 (wartość średnia dla wszystkich badanych stanowisk 20,8) wynikają z niskiej jakości siedliska. Podobnie obecność różnego rodzaju budowli wodnych sprawia, że HQA przyjmuje wartości dosyć niskie (średnia HQA dla wszystkich stanowisk 31,1). Dzięki temu, że parametry HQA i HMS przyjmują wartości liczbowe, otrzymane wyniki można w sposób wiarygodny i prosty porównać z innymi rzekami. Wyniki uzyskane dla rzeki Białej skonfrontowano z danymi dla wybranych seminaturalnych rzek północno--wschodniej Polski (tab. 3). Należy zaznaczyć, że w metodzie RHS wielkość samej rzeki nie wpływa istotnie na wartości syntetycznych wskaźników.

Porównując wskaźnik naturalności siedliska (HQA) rzeka Biała plasuje się na najniższym poziomie, a w porównaniu np. z Pisą w artość HQA jest ponad dwukrotnie niższa. Jeszcze gorzej wypada rzeka Biała na tle pozostałych rzek nizinnych pod względem wartości przekształcenia siedliska. Jedynie badana przez nas rzeka miejska posiada HMS powyżej zera (tab. 3). Pomimo, że HMS w rzece Białej przekracza wartość 20 to ten poziom jest typowy dla rzeki o średnim stopniu przekształcenia siedliska. Rzeki o całkowicie odizolowanych korytach rzecznych - pełniących raczej funkcje kanałów niż naturalnych cieków maja w artości HMS znacznie przekraczające 50. Do takich rzek należy m.in. Bobrek z Dąbrowy Górniczej. Potok ten na długim odcinku płynie całkowicie sztucznym trapezoidalnym korytem wykonanym z betonu (HQA=28, HMS=64) [Trząski, Mana 2008].

Tabela 3. Uśrednione wartości HQA i HMS dla rzeki Białej na tle wyników badań RHS wybranych rzek północno-wschodniej Polski (wg Raven et al. 2008)

Table 3. Mean values of HQA and HMS for Biała river in comparison with RHS assay results for north-eastem Poland rivers (Raven et al. 2008)

Rzeki River	Lokalizacja Localization	HQA	HMS
Biała	patrz tab. 1 i rys. 2 see Tab. 1 and Fig 2	31,1	20,8
Jegrznia	53°37’27,5”N 22°42'11,5”E	37	0
Ełk	53°35'24,1”N 22°42’09,2”E	37	0
Pisa	53°33’20,5”N 21°50’34,6”E	68	0
Narew	52°54’14,6”N 23°53’53,7”E	47	0
Biebrza	53°25’32,7”N 22°32’21,4”E	55	0

254